Tower Bridge - over beroepsziekten

 

Auteur: Tamara Onos - https://tamaraonos.nl/

Dit is een verhaal uit een bundel met vergelijkbare verhalen 

'Hoe zit dat nou? Zin en onzin over alledaagse gevaren' (Kosmos 2021).

 

Samen met mijn middelste was ik een paar dagen in Londen en de Tower Bridge was favoriet. We wandelden eroverheen, voeren eronderdoor, passeerden hem per taxi en bus en uiteindelijk konden we er niet meer omheen: tijd om het ding van binnen te bekijken. We sloten aan in de lange rij toeristen.

Het was het wachten waard. Een lift bracht ons bij de overdekte loopbruggen die de toppen van beide torens verbinden. Hoog boven het wegdek, midden tussen de twee torens, waar het uitzicht over Londen op zijn mooist is, stond een bordje: ’10 men died during its making.’ Eromheen foto’s van mannen met verweerde koppen die zonder enige vorm van valbeveiliging op kolommen en pijlers aan het werk waren. Minstens 80 meter boven het groene, onverbiddelijke oppervlak van de Theems. Je kon je hun dood makkelijk voorstellen. En door de beelden van deze vriendelijk ogende, vrolijke bouwvakkers ook de gezinnen, familie en vrienden die de tien slachtoffers naar alle waarschijnlijkheid achter hebben gelaten. Indrukwekkend.

Even verderop vertelde een informatiezuil dat het 125 jaar oude pronkstuk zeven keer is geschilderd, waarbij per keer 20.000 liter verf nodig was. De bijbehorende beelden van stralers die oude verflagen verwijderden en van schilders die lood-, cadmium- en chroomhoudende verf op het staal smeerden, ontstonden als vanzelf op mijn netvlies, maar waren niet terug te vinden in de expositie. Geen foto’s van deze mensen. Hoopvol zocht ik een bordje, maar nee, natuurlijk niet, ook geen cijfers over het aantal personen dat een beroepsziekte had gekregen na het werken aan deze brug.

 

 

 

Dat is het lastige bij beroepsziekten. De relatie tussen blootstelling en ziekte is gecompliceerd.
Als de man die de Tower Bridge schilderde een beroepsziekte krijgt, gebeurt dat hoogst waarschijnlijk lang nadat hij op de steigers stond. Het is dan lastig te bepalen of je zijn ziekte toe kunt schrijven aan zijn werk, zijn genetische aanleg, zijn rookverslaving of aan iets anders. Als werk inderdaad de boosdoener was, dan kunnen we niet alleen de Tower Bridge de schuld geven. Hij schilderde wel meer kunstwerken.

De foto’s van de glunderende mannen op grote hoogte naast de korte melding van het aantal gevallenen, geeft onweerlegbaar oorzaak en gevolg weer. Iedereen snapt het probleem.
Het kan heel goed dat er meer mensen zijn overleden of ernstig ziek zijn geworden door de verfdampen en het stof van oude verflagen, maar dat weten we niet. We kunnen het niet zichtbaar maken en daarom voelen we het probleem veel minder.

 

Ik pleit voor een epidemiologisch onderzoek onder alle (oud-)bouwvakkers van de Tower Bridge. Welke ziektes hadden ze, hoe gingen zij dood, wat voor werk hebben ze gedaan en wat was de rol van de brug?

Ja, ja, ik weet het, waarom Groot-Brittannië? Verbeter de wereld… Misschien kunnen we starten in eigen land. Alle medewerkers van bouwprojecten blijven volgen. En vervolgens bordjes naast de Merwedebrug, Waalbrug, Noord/Zuidlijn en Neeltje Jans plaatsen met het aantal slachtoffers door bouw en onderhoud. Oh, en misschien een lijstje van opdrachtgevers erbij? Mogelijk krijgen we dan meer gevoel van urgentie.

Londen was geweldig trouwens.

Auteur: Tamara Onos - https://tamaraonos.nl/

Dit is een verhaal uit een bundel met vergelijkbare verhalen 

'Hoe zit dat nou? Zin en onzin over alledaagse gevaren' (Kosmos 2021).